"Εχω έναν εφιάλτη"
1961
Ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ αρχίζει τον αγώνα προκειμένου οι μαύροι του Νότου να αποκτήσουν δικαίωμα ψήφου.
Τα τριάντα οκτώ χρόνια από τη δολοφονία του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ γιορτάζονται αυτή τη βδομάδα με ιδιαίτερη επισημότητα. Θα παιχτεί και πάλι στις αμερικανικές τηλεοράσεις το ίδιο ντοκιμαντέρ με τις γνωστές σκηνές: ο Κινγκ αγωνίζεται κατά του διαχωρισμού των μαύρων στο Μπέρμιγχαμ (1963), ο Κινγκ εκφωνεί τον περίφημο λόγο για "το όνειρό του" (I have a dream) στην Ουάσιγκτον (1963), ο Κινγκ διαδηλώνει στη Σέλμα της Αλαμπάμα για το δικαίωμα ψήφου (1965), και, τέλος, ο Κινγκ νεκρός στο μπαλκόνι ενός μοτέλ στο Μέμφις (1968).
Ο προσεκτικός τηλεθεατής θα παρατηρήσει το χρονολογικό άλμα από το 1965 στο 1968. Σ' αυτό το διάστημα ο Κινγκ οργάνωσε τις σημαντικότερες καμπάνιες της ζωής του. Ολες οι ομιλίες του έχουν κινηματογραφηθεί. Ομως ποτέ δεν τις δείχνει η αμερικανική τηλεόραση. Τα μεγάλα μέσα ενημέρωσης δεν είναι ακόμα πρόθυμα να συμφιλιωθούν με τη δράση του Κινγκ τα τελευταία χρόνια της ζωής του. Και προτιμούν να την αποσιωπούν.Οι ίδιοι που αποφάσισαν να ανακηρύξουν τα γενέθλια του Κινγκ σε εθνική εορτή, έχουν βαλθεί να βαλσαμώσουν την εικόνα του 1963. Είναι η καθησυχαστική εικόνα του απόστολου της "μη-βίας", του κήρυκα της νομιμότητας. Ομως μετά τη θέσπιση των νόμων για τα πολιτικά δικαιώματα το 1964 και το 1965 ο Κινγκ στράφηκε στα θεμέλια των φυλετικών διακρίσεων και υποστήριξε ότι οι νόμοι των πολιτικών δικαιωμάτων είναι άχρηστοι αν δεν συνοδεύονται από αναγνώριση των δικαιωμάτων του ανθρώπου, συμπεριλαμβανομένων των οικονομικών δικαιωμάτων.
Ηταν τότε που περιέγραψε τη χαώδη απόσταση που χωρίζει τον φτωχό από τον πλούσιο πολίτη των ΗΠΑ και ζήτησε "ριζικές αλλαγές στην κοινωνία" και αναδιανομή του πλούτου. Αυτή η ριζοσπαστικοποίηση του λόγου του συνοδεύτηκε με μια σαφή αντιϊμπεριαλιστική και αντιμιλιταριστική τοποθέτηση. Αντίθεση στον πόλεμο του Βιετνάμ, καταγγελία του καθεστώτος της Νότιας Αφρικής, συμμαχία με τους καταπιεζόμενους της Λατινικής Αμερικής.Λίγους μήνες πριν από το θάνατό του, την παραμονή των Χριστουγέννων του '67, ο Κινγκ έκανε τον δικό του απολογισμό των τελευταίων χρόνων: "Πρέπει να σας ομολογήσω σήμερα, ότι λίγο καιρό μετά την ομιλία μου εκείνη στην Ουάσιγκτον ("Εχω ένα όνειρο"), άρχισα να βλέπω ότι το όνειρο είχε μεταβληθεί σε εφιάλτη. Ηταν όταν τέσσερα όμορφα, ανυπεράσπιστα, αθώα μαύρα κορίτσια δολοφονήθηκαν σε μια εκκλησία του Μπέρμιγγχαμ της Αλαμπάμα."Τον Φεβρουάριο του 1965, ο Κινγκ, τιμημένος με το Νόμπελ Ειρήνης, θα βρεθεί στο κελί της φυλακής της Σέλμα.
Είναι τότε που θα έρθει να του συμπαρασταθεί ο Μάλκολμ Χ, λίγες μέρες πριν από τη δική του δολοφονία. Στη Σέλμα ο Μάλκολμ Χ θα δηλώσει προς την Κορέτα Κινγκ ότι είναι πραγματικός σύμμαχος. Ο Βίνσεντ Χάρντιγκ, ένας από τους στενότερους συνεργάτες του Κινγκ τα τελευταία χρόνια της ζωής του, θα σχολιάσει αργότερα αυτή τη σύγκλιση των δυο τραγικών ηγετών: "Ο ένας συμπλήρωνε τον άλλο, και προς το τέλος της ζωής τους το γνώριζαν."Η εξέγερση των μαύρων στο γκέτο Γουάτς στο Λος Αντζελες τον Αύγουστο του 1965 βρίσκει τον Κινγκ σε μια φάση αναθεώρησης της στρατηγικής του. Ο πολιτικός του λόγος γίνεται σκληρότερος από κάθε άλλη φορά: "Στα ταξίδια μου στο Βορρά ήρθα αντιμέτωπος με το τραγικό γεγονός ότι σχεδόν σε καμιά μεγάλη πόλη δεν υπάρχει δήμαρχος που να διαθέτει πολιτική γραμμή, κατανόηση και πολύ περισσότερο συμπάθεια για τα θέματα των πολιτικών δικαιωμάτων.
Οι ελπίδες μας για μια εκούσια κατανόηση υπήρξαν μια χίμαιρα. Το μόνο που συνάντησα ήταν τύφλωση, βραδύνοια και σκληρότητα. Ολα αυτά μπορούν να αλλάξουν μόνο με ένα δυναμικό κίνημα."Το "δυναμικό κίνημα" αναπτυσσόταν ήδη. Και ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ θα συναντηθεί τον Ιούνιο του '66 με τους άλλους ηγέτες του κινήματος των πολιτικών δικαιωμάτων για να συντονίσουςν τη δράση τους, πάνω από το νεκροκρέβατο του δολοφονημένου μαύρου ακτιβιστή Τζέιμς Μέρεντιθ. Και ένα μήνα αργότερα, στο Σικάγο, ο Κινγκ θα χτυπηθεί από πέτρα κατά τη διάρκεια της πορείας του διά μέσου των "λευκών" συνοικιών της πόλης. "Ποτέ δεν συνάντησα κάτι παρόμοιο. Συμμετείχα σε πολλές διαδηλώσεις στο Νότο, αλλά μπορώ να πω ότι ποτέ -ούτε ακόμα και στο Μισισίπι ή την Αλαμπάμα- δεν έχω έρθει αντιμέτωπος με τόσο εχθρικό και γεμάτο μίσος όχλο, όσο εδώ στο Σικάγο.
"Είναι η στιγμή που ο Κινγκ αποφασίζει να τοποθετηθεί ανοιχτά στο πιο καυτό ζήτημα, τον πόλεμο του Βιετνάμ. Τα μέλη της οργάνωσής του τον προειδοποιούν ότι θα κοπούν τα χρηματικά βοηθήματα από οικονομικούς παράγοντες. Ηταν ακόμα η περίοδος που δεν είχε γίνει ακόμα δημοφιλής στους κόλπους των προοδευτικών Αμερικανών η αντίθεση στον πόλεμο. Ομως ο Κινγκ δεν διστάζει.Με την ομιλία του στην εκκλησία Ρίβερσαϊντ στη Νέα Υόρκη, ένα ακριβώς χρόνο πριν απ' τη δολοφονία του, κηρύσσει τη δική του αντιπολεμική εκστρατεία και απαντά προκαταβολικά σ' αυτούς που θα τον κατηγορήσουν ως προδότη, ότι θα ήταν προδοσία αν δεν μιλούσε. Αυτή η ομιλία, που μέρος της δημοσιεύουμε στις επόμενες σελίδες, δεν έχει καμιά θέση στους επίσημους εορτασμούς. Ακόμα και τα βιβλία που τη δημοσιεύουν, αρκούνται σε μια λογοκριμένη μορφή της, χωρίς μάλιστα να ειδοποιούν τον αναγνώστη ότι ο λόγος του Κινγκ έχει υποστεί περικοπές.
Με την ομιλία αυτή, το επίσημο κράτος θεωρεί πλέον τον Κινγκ ανοιχτό εχθρό. Τα ΜΜΕ ξεκινούν καμπάνια εναντίον του. Το σοβαρό περιοδικό Τάιμ χαρακτηρίζει την ομιλία "δημαγωγική συκοφαντία, που ακούγεται σαν εκπομπή από το Ράδιο-Ανόι". Και η έγκυρη Ουάσιγκτον Ποστ συμπληρώνει: "Ο Κινγκ ξεστόμισε πικρές και βλαπτικές καταγγελίες, τις οποίες δεν μπόρεσε (και δεν θα μπορούσε) να τεκμηριώσει. Με την ομιλία προσέβαλε τους φυσικούς του συμμάχους. Πολλοί που μέχρι σήμερα τον άκουγαν με σεβασμό δεν θα του δείξουν ποτέ πια την ίδια εμπιστοσύνη.
Ο Κινγκ μείωσε τη χρησιμότητά του προς το σκοπό του, προς τη χώρα του, προς το λαό του."Αυτός ο "άχρηστος" πλέον Κινγκ δεν υποχωρεί. Απαντά με ευθύτητα στην επίθεση των ΜΜΕ: "Υπάρχει κάτι περίεργα αντιφατικό στη στάση ενός Τύπου που σε εξυμνεί όταν λές ότι πρέπει να είμαστε μη βίαιοι απέναντι στον Μπουλ Κόνορ και τον Τζιμ Κλαρκ (σ.σ. πρόκειται για τους ρατσιστές σερίφηδες του Μπέρμιγχαμ και της Σέλμα) και σε καταριέται όταν λές ότι πρέπει να είμαστε μη βίαιοι απέναντι στα μικρά σκουρόχρωμα παιδιά του Βιετνάμ. Κάτι στραβό έχει αυτός ο Τύπος."Το καλοκαίρι του 1967 η εξέγερση των μαύρων εξαπλώνεται σε 150 πόλεις σε πολλές πολιτείες. Η κυβέρνηση του Λίντον Τζόνσον απαντά με στρατό και τανκς. Την επομένη της στρατιωτικής επέμβασης στο Ντιτρόιτ, ο Κινγκ στέλνει τηλεγράφημα στον πρόεδρο για να καταγγείλει την "αυτοκτονική και παράλογη" στάση του Κογκρέσου: "Πρόκειται για ένα παράδειγμα ηθικού ξεπεσμού." Και παρουσιάζει μια νέα εκδοχή της θεωρίας του για τη μη βία: "Πώς μπορεί η κυβέρνηση να καταγγέλλει τη βία των μαύρων στα γκέτο, όταν η ίδια έχει δώσει ένα παράδειγμα βίας στην Ασία που συντάραξε όλο τον κόσμο;
Μόνον όσοι αγωνίζονται για την ειρήνη έχουν το ηθικό δικαίωμα να μιλούν για μη βία."Στο τέλος του '67 ο Κινγκ προετοιμάζει την πιο επιθετική πολιτική του εκστρατεία, την Καμπάνια του Φτωχού Λαού. "Οι απόβλητοι της χώρας μας -οι φτωχοί λευκοί και οι φτωχοί μαύροι- ζουν σε μια απάνθρωπα άδικη κοινωνία. Πρέπει να οργανώσουν μια επανάσταση ενάντια σ' αυτή την αδικία, όχι ενάντια στη ζωή των συμπολιτών τους, αλλά ενάντια στις δομές εκείνες που επιβάλλουν την άρνηση της κοινωνίας να άρει το άγος της φτώχειας."Ο Κινγκ διατρέχει τη χώρα για να συγκεντρώσει τον "πολυφυλετικό στρατό των φτωχών". Το σύνθημα της μη βίας αντικαθίσταται από την πολιτική της μαζικής ανυπακοής: "Η μη βίαιη διαμαρτυρία πρέπει τώρα να ωριμάσει σε ένα νέο επίπεδο, έτσι ώστε να ανταποκριθεί στην ανυπομονησία των μαύρων και τη σκληρή αντίσταση των λευκών. Αυτό το υψηλότερο επίπεδο είναι η μαζική πολιτική ανυπακοή."Ο Τύπος επιτίθεται πλέον σύσσωμος στον "εξτρεμιστή". Το περιοδικό Ρίντερς Ντάιτζεστ προειδοποιεί για την "ένοπλη εξέγερση" που υποτίθεται ότι προπαγανδίζει ο Κινγκ. Και στις 4 Απριλίου 1968, ο "προδότης" δολοφονείται.
(Brexians lair)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου